Opstijgend vocht en brandverzekering: wat is wel en niet gedekt?

Heeft je woning last van opstijgend vocht en vraag je je af of je brandverzekering de kosten dekt? In België geldt dat schade door opstijgend vocht in de meeste gevallen expliciet wordt uitgesloten van dekking in een standaard brandverzekering. Oorzaken zoals een ontbrekende of defecte waterkering worden als onderhoudsgebreken beschouwd — en net dat wordt niet vergoed. Wat dan wel of niet gedekt is, hangt af van de aard van de schade, de polisvoorwaarden en de eventuele nalatigheid van de eigenaar. In dit artikel leggen we haarfijn uit wat opstijgend vocht precies is, wanneer je verzekerd bent, en welke (onvoorziene) situaties toch tot een tussenkomst van de verzekering kunnen leiden. Je leert ook meer over de evolutie van verzekeringscontracten, het verschil tussen gevolgschade en oorzaak, en hoe je schadeclaims voorbereidt voor maximale kans op uitbetaling. Zo bespaar je op termijn veel frustratie én kosten.

Opstijgend vocht en brandverzekering

Wat is opstijgend vocht en hoe ontstaat het?

Opstijgend vocht is een vochtprobleem waarbij grondvocht via het metselwerk omhoog trekt in de muren van een gebouw. De oorzaak is doorgaans een ontbrekende, versleten of beschadigde waterkering (dpc-folie) die het kapillaire effect — het opzuigen van vocht via kleine poriën in baksteen of beton — normaal gezien moet blokkeren.

Wat is opstijgend vocht en hoe ontstaat het

De karakteristieken van opstijgend vocht zijn:

  • Vochtplekken op het onderste deel van muren (tot max. 1,5 meter hoog)
  • Verpulverende pleister of verf
  • Zoutuitbloei (witte korsten/vlekken)
  • Muffe geur en schimmels
  • Loskomende vloerbekleding

Wat dekt een brandverzekering in geval van opstijgend vocht?

De brandverzekering dekt in principe geen schade als die rechtstreeks voortvloeit uit opstijgend vocht. Volgens de meeste verzekeraars is dit een gebrek aan structureel of preventief onderhoud door de eigenaar. Wettelijk gezien is het dus geen ‘verzekerbaar risico’ tenzij er sprake is van een externe oorzaak buiten jouw wil.

Wat dekt een brandverzekering in geval van opstijgend vocht

Wat de brandverzekering meestal uitsluit:

  • Schade door opstijgend vocht uit grondwater
  • Herstelling van defecte of ontbrekende waterkering
  • Structurele renovatiekosten aan muren of funderingen

Wat wel gedeeltelijk gedekt wordt, lees je hieronder.

Wat verstaan verzekeraars onder ‘gevolgschade’?

Gevolgschade is schade aan andere delen van de woning die een gevolg zijn van — maar niet de directe oorzaak vormen van — opstijgend vocht. De brandverzekering past in sommige situaties gedeeltelijke dekking toe.

Voorbeelden van mogelijke gevolgschade:

  • Schade aan vloerbekleding, schilderwerk of houtwerk
  • Aangetaste meubels of elektrische installaties
  • Vochtkringen of verkleuringen op plafonds en muren

Een belangrijk onderscheid is dat de kosten voor het behandelen of verwijderen van de primaire oorzaak van het vochtprobleem (bv. injecties, onderkapping) niet onder deze dekking vallen.

Welke oorzaken van vochtproblemen vallen nooit onder een brandverzekering?

Er zijn bepaalde oorzaken van structureel vocht waarvan de verzekeringspolis standaard stelt dat ze de verantwoordelijkheid zijn van de eigenaar wegens slechte of ontbreken van onderhoud.

Oorzaken die standaard uitgesloten zijn:

Oorzaak Wordt gedekt? Reden uitsluiting
Opstijgend vocht (grondwater) Nee Structureel probleem, onderhoudsgebrek
Gebrekkige waterkering Nee Preventief vermijdbaar door goede bouw of herstelling
Condensatievocht Nee Gebrek aan ventilatie of isolatie
Slecht aflopende regenwaterafvoer Nee Constructiefout of onderhoudsgebrek

Wanneer geldt een uitzondering op de uitsluiting?

In uitzonderlijke omstandigheden kan een brandverzekering schade wél dekken, zelfs bij opstijgend vocht. Dan is er meestal sprake van een plots voorval dat niet aan de eigenaar toe te wijzen valt.

Uitzonderingen waarbij vergoeding wél mogelijk is:

  • Overstroming van nabijgelegen waterloop
  • Extreme regenval/obstructie van riolering
  • Defect aan een openbare afvoerleiding
  • Verhoogde grondwaterstand door bouwwerkzaamheden in de buurt

In bovenstaande gevallen is het noodzakelijk dat je schriftelijk bewijs voorlegt van de oorzaak én dat een verzekeringsexpert ter plaatse vaststelt wat er is gebeurd.

Hoe belangrijk is het begrip ‘nalatigheid’ in de verzekeringspolis?

Verzekeringsmaatschappijen hanteren nalatigheid als uitsluitingsgrond in tal van polisvoorwaarden. Wat hieronder valt:

  • Geen preventieve maatregelen getroffen tegen gekend risico
  • Geen onderhoud van waterkering, gevel of fundering
  • Geen herstelling uitgevoerd ondanks eerdere vochtschade

Wanneer de schade kon vermeden worden door het nemen van courante voorzorgsmaatregelen, zit je doorgaans zonder dekking.

Welke verzekeraars bieden (gedeeltelijke) dekking bij opstijgend vocht?

De meeste standaard brandverzekeringen (zoals bij KBC, AXA, Ethias, AG Insurance…) sluiten opstijgend vocht uit. Toch bestaan er uitbreidingen of extra opties.

Mogelijke manieren waarop extra dekking kan opgenomen worden:

  1. Extra waarborg ‘waterschade’ toevoegen
  2. Verzekeraar kiezen die ook ‘constructiefouten’ of ‘onzichtbare gebreken’ dekt
  3. Allrisk-polissen (vaak duurder, maar ruimer)

Je polisgrondig op voorhand bekijken en vergelijken loont.

Welke documenten heb je nodig bij een schadeclaim?

Een correcte en volledige schadedossier verhoogt de kans op terugbetaling door de verzekering. De noodzakelijke stukken zijn:

  • Foto’s vóór en na het schadegeval
  • Verslag van een erkende vochtbestrijdingsfirma
  • Onafhankelijke expertise of technische analyse
  • Schriftelijk bewijs van onderhoud
  • Aankoop- of herstellingsfacturen (vloeren, schilderwerken)

Tip: laat altijd een verslag opstellen met exacte oorzaakomschrijving — en geef aan of het gaat om opstijgend vocht, condens, doorslaand vocht of infiltratie.

Is er verschil in dekking bij opstijgend vocht onder invloed van hevige regenval?

Ja, hevige regenval veroorzaakt meestal schade die valt onder ‘accidentele waterschade’ indien de woning voldeed aan alle onderhoudsverplichtingen.

Voorwaarden voor dekking bij regenval:

Voorwaarde Verzekering keert uit?
Dak en goten waren in goede staat Ja
Water drong plots en onverwacht binnen Ja
Water kwam via defecte keldermuur naar boven Mogelijk (afhankelijk van polisstelling)
Structureel probleem al gekend of verwaarloosd Nee

Wat zijn de kosten voor zelf herstellingen bij opstijgend vocht?

Als je niet verzekerd bent voor gevolgschade of vochtbehandeling, betaal je deze ingrepen volledig zelf.

Gemiddelde kosten voor vochtbehandeling:

Behandelingstechniek Richtprijs per lopende meter
Muurinjectie met gel €90 – €120
Onderkapping tegen opstijgend vocht €125 – €150
Drainagesysteem plaatsen €150 – €180
Pleister- en schilderwerken na behandeling €30 – €50/m²

Kun je je nadien extra verzekeren tegen opstijgend vocht?

Een reeds bestaande schade of vochtprobleem wordt nooit achteraf door een nieuwe polis gedekt. Wel kun je, na professionele herstelling en bewijs van sanering, een uitbreiding op je polis aanvragen.

Stappenplan:

  1. Laat het probleem vakkundig behandelen
  2. Vraag een reinigings- en saneringscertificaat
  3. Stuur deze naar je verzekeraar
  4. Sluit een aangepaste waarborg af (bv. allrisk-vocht)

Toekomstige schade is dan wél potentieel gedekt zolang onderhoudsverplichtingen worden nageleefd.

Wat moet je onthouden over opstijgend vocht en brandverzekering?

De standaard brandverzekering dekt geen schade door opstijgend vocht zolang de oorzaak binnenin je woning ligt en te wijten is aan nalatigheid of structurele fouten. Gevolgschade kan soms wel gedeeltelijk gedekt worden als er geen sprake is van verwaarlozing. Wil je zeker zijn dat je alle risico’s afdekt? Dan loont het de moeite om je polisvoorwaarden grondig te laten nalezen en eventueel te kiezen voor een uitbreiding of upgrade met extra dekkingen. Heb je reeds schade? Laat een vochtanalyse uitvoeren door een erkende specialist zoals Vochtbestrijding Snel, zo veranker je je dossier met sterke technische onderbouwing.

Vraag vrijblijvend een vochtanalyse en offerte aan bij Vochtbestrijding Snel — snel, transparant en deskundig advies in jouw regio.