Ruwbouw: goede raad van onze specialisten
Als je een nieuwe woning bouwt of een bestaande woning gaat renoveren is dat een leuke uitdaging, maar er komen wel heel veel vragen op je af over de constructie. De meeste mensen weten daar niet zoveel vanaf, want een woning bouw je maar één of twee keer in je leven. Toch moet je de aannemer antwoord geven op al zijn vragen. In dit artikel gaan we in op een aantal veelvoorkomende dilemma’s bij de constructie van je woning. We bekijken onder anderen het nut van verlijmen en op de keuze voor nieuwe materialen en technieken. Meer informatie over vochtbestrijding op vochtbestrijdingsnel.be
Welke invloed heeft verlijmen op de keuze van de gevelsteen?
Gevelstenen bepalen het uiterlijk van je woning. Er is een groot assortiment verkrijgbaar met allerlei kleuren, vormen en materialen. Grofweg zijn er drie categorieën gevelstenen: strengpersstenen (zeer harde hoekige stenen), vormbakstenen (iets minder strak) en handvormstenen. Die laatste categorie is wat minder vormvast. Alle gevelstenen worden gemaakt van klei, een natuurlijke grondstof. Daardoor zijn er kleine verschillen mogelijk in kleur en hardheid van de stenen. Elke leverancier van bakstenen moet ook aangeven wat de tolerantie is in de maat. Dat is van belang voor de voegdikte.
De voegdikte heeft invloed op de manier hoe de muur eruit ziet. Een voegdikte van 5 millimeter wordt het meest gebruikt, maar als je een super strakke muur wilt kan er ook met een nog smallere voeg worden gewerkt, mits de voegdikte kleiner is dan de opgegeven maattolerantie. Elk type gevelsteen kun je laten verlijmen, maar welke lijm wordt gekozen is afhankelijk van het soort gevelsteen. Besteed daar voldoende aandacht aan, want de kleur van de lijm moet bij de gevelsteen passen. Om te beoordelen of het resultaat aan je verwachtingen voldoet kan de aannemer een proefmuurtje maken van een meter hoog en breed.
Is het een goed idee om gevelstenen te verven?
Gevelstenen zijn er in allerlei soorten, maten en prijzen. Sommige woningeigenaren hebben het idee dat ze goedkope gevelstenen voor hun woning kunnen gebruiken, om die achteraf te verven. Deskundigen raden dit af. Als gevelstenen worden geverfd gebeurt dit meestal met een waterdichte en dampdichte verfsoort. Eventueel vocht in de stenen kan er niet meer uit verdampen. In de winter condenseert dat vocht binnen in de bakstenen, waardoor de kans op vochtschade toeneemt. Want het gecondenseerde water bevriest dan, waardoor de bakstenen kunnen knappen.
Het verven van bakstenen wordt überhaupt afgeraden. De kans is groot dat er heel snel vervuiling optreedt door regenwater dat over de nieuwe verflaag loopt. De gevel krijgt dan een grauwe sluier en dat ontsiert de woning. Dat kost dus meer aan onderhoud. Gevels moeten bij voorkeur worden gemaakt van onbehandelde bakstenen. Als je er als woningeigenaar op staat om de gevel te verven moet je daarmee wachten tot minimaal een jaar na oplevering van de woning. Want pas dan is al het vocht uit de muur verdampt en zijn zouten uitgebloeid. Volg ook altijd het advies van een deskundige verfadviseur. Verkeerde verf op de gevel kan veel ellende veroorzaken.
Hoe kun je opstijgend vocht ontdekken in een woning?
Vochtoverlast in woningen kan allerlei oorzaken hebben. Het kan gaan om bouwvocht na een verbouwing of renovatie, isolatie die niet goed is geplaatst, materialen die vocht aantrekken, zouten in de muren die vocht aantrekken, gebrekkige ventilatie, lekkage via het dak of langs de muren, doorslag van vocht, opstijgend vocht, etc. Soms is er ook sprake van een combinatie van meerdere oorzaken. Waardoor vochtoverlast precies wordt veroorzaakt is lastig te achterhalen. Als je daar zelf niet uitkomt kun je het best een gespecialiseerd bedrijf voor inhuren, dat een goede diagnose maakt en suggesties doet om de problemen te verhelpen.
Opstijgend vocht is vaak de oorzaak van vochtoverlast. Dan trekt grondwater vanuit de fundering omhoog in de muren. Dat komt door de capillaire werking van de poreuze bakstenen. Opstijgend vocht is zichtbaar op de onderste meter van de muren op de begane grond. Het gevolg van opstijgend vocht is dat er zouten aan de oppervlakte van de muur komen. Dat zijn witte vlekken. Het zout zorgt ervoor dat bepleistering en plinten loslaten. De oplossing bestaat uit twee delen. Eerst wordt de muur geïnjecteerd, zodat er geen vocht meer kan opstijgen. Daarna wordt de beschadigde muur bedekt met een folie, waarop een nieuwe laag bepleistering of stucwerk wordt aangebracht.
Wat is beter: verlijmen of metselen van muren?
Er is een sterke trend zichtbaar om de voegen in muren zo dun mogelijk te maken. Voegen van 5 millimeter of minder zijn zeer in trek. Muren met dit type voeg kunnen op twee manieren worden gemaakt. Ten eerste is er de traditionele manier met mortel. Die wordt steeds minder toegepast. Bouwers hebben een voorkeur voor het verlijmen van de bakstenen. Dat gebeurt door de lijm met een spuitzak op de stenen te spuiten. Verlijmen gaat sneller en ziet er strakker uit. Maar verlijmen vraagt wel veel meer deskundigheid van de bouwer en is ook duurder dan het metselen.
Er bestaat nog een andere manier om vrijwel voegloze muren te maken. Daarvoor wordt een speciaal gebakken steen gebruikt. Die heeft aan één zijde een rand, die tot bijna over de onderliggende baksteen valt. Daardoor is er nauwelijks een voeg zichtbaar. Deze speciale stenen zijn prima te verlijmen, maar ze worden vaker met traditionele mortel verwerkt. Dat is goedkoper, want dan hoeft er geen speciaal gereedschap te worden gebruikt. Door de rand is het bij deze stenen niet nodig om de muren achteraf te voegen. De muren zien er strak uit en ze kunnen snel en goedkoop worden gemaakt.
Wat zijn de aantrekkelijke aspecten van kalkzandsteen?
Bij de keuze van een soort steen voor de buitenmuur van je woning spelen allerlei aspecten een rol. Ten eerste uiteraard de uitstraling, de kwaliteit en de duurzaamheid, maar als je in een lawaaiige buurt gaat wonen kan de keuze voor het materiaal ook bijdragen aan een rustige woonomgeving. Kalkzandsteen is dan een goede optie. Een muur van kalkzandsteen bestaat uit dikke, compacte stenen met een zeer hoge massa. De muren die daarmee worden gemaakt zijn massief en heel zwaar. Dergelijke muren helpen prima om lawaai buiten te houden. De akoestische eigenschappen zijn dus uitstekend.
Maar kalkzandsteen heeft meer eigenschappen die bijdragen aan het woongenot. Onder de voorwaarde dat je je woning thermisch goed laat isoleren kun je profiteren van het vermogen van de zware kalkzandsteen om warmte en koelte op te slaan. In de winter wordt de muur door de zon en de verwarming geleidelijk opgewarmd. Als de temperatuur van de lucht snel daalt geeft de muur die warmte weer af, zodat het in de woning aangenaam blijft. In de zomer gebeurt het omgekeerde. Door hun massa blijven de muren heel lang koel, waardoor je weinig last hebt als het buiten een aantal dagen tropisch warm wordt.
Waar moet je als doe-het-zelver aan denken bij stenen verlijmen?
Als alternatief voor de ouderwetse mortels zijn er allerlei variëteiten van lijmsoorten verkrijgbaar om stenen aan elkaar te verlijmen. De lijmsoorten die geschikt zijn voor het verlijmen van cellenbetonblokken en zandsteenblokken hebben als voordeel boven mortel dat ze veel sterker zijn. Het verlijmen van gevelstenen heeft nog een ander voordeel: het ziet er fraai uit en het is niet nodig om een muur na het verlijmen te voegen. Dat komt doordat gevels verlijmen met een zeer dunne voegbreedte van 3-6 millimeter gebeurt. Door die dunne voeg kan de gevelsteen meer de aandacht trekken.
Het verlijmen van gevelsteen heeft nog meer voordelen dan alleen het esthetisch aspect. Zoals genoemd is lijmmortel veel sterker dan traditionele mortel, wel drie keer zo sterk. Lijnmortel is waterwerend, kan tegen vorst en gaat uitbloeiing tegen. Bij een verlijmde gevelstenen muur is de kans op vochtoverlast dus een stuk kleiner. Ook mosvorming komt nauwelijks voor. Het verlijmen van een gevel vraagt wel andere vaardigheden van de bouwers. Maar die zijn vrij gemakkelijk aan te leren. Verlijmen is dus voor professionals en doe-het-zelvers een goed alternatief voor gewone mortel.
Helpen cellenbetonblokken energie besparen?
Wie van plan is om een zeer energiezuinige woning te bouwen kan cellenbetonblokken als bouwmateriaal gebruiken. Cellenbeton is een heel licht bouwmateriaal, doordat het bestaat uit een open structuur van beton waarin een grote hoeveelheid lucht is opgesloten. Door die hoeveelheid lucht heeft het materiaal een uitzonderlijk hoge isolatiewaarde. Het gebruik van een muur van cellenbetonblokken van 30 centimeter dikte plus isolatiemateriaal volstaat zelfs om een passiefhuis te maken. Extra voordelen van cellenbeton is dat het in allerlei vormen en maten verkrijgbaar is. Verwerking kan door de blokken te verlijmen. Doordat het materiaal licht is en uit grote blokken bestaat, wordt een constructie heel snel opgetrokken.
Cellenbeton wordt niet alleen in de nieuwbouw gebruikt, maar is ook zeer geschikt als constructiemateriaal voor renovatieprojecten, met name voor het na-isoleren van bestaande woningen. Doordat de blokken relatief licht zijn en door verlijmen aan elkaar verbonden worden zijn ze snel te verwerken en is er geen risico op overbelasting van de bestaande constructie. Door de thermische eigenschappen wordt warmte geabsorbeerd als het erg warm wordt. Als het weer afkoelt wordt de opgeslagen warmte weer afgegeven. Daardoor blijft het behaaglijk in de woning en draagt cellenbeton bij aan het verlagen van de energierekening.
Waaruit bestaat het onderhoud van zinken gevelbeplating
Woningen met gevels van zink hebben een bijzondere uitstraling. Deze gevelbekleding ziet er chique en natuurlijk uit. Doordat zink een edel metaal is gaat een zinken gevelbekleding vele jaren lang mee. Nadat de gevelbekleding is aangebracht krijgt het materiaal onder invloed van de elementen langzamerhand een dunne laag oxidatie. Die ziet er natuurlijk uit en heeft een belangrijke functie. Want het laagje oxidatie of roest vormt een bescherming tegen verdere aantasting van het zink. Op die laag oxidatie moet je zuinig zijn. Het beste is om er helemaal niet aan te komen.
Het wordt ten sterkste afgeraden om een gevel met zinkbeplating schoon te maken of met een onderhoudsmiddel te behandelen. Met dergelijke behandelingen verwijder je het beschermende laagje oxidatie en dat gaat ten koste van de levensduur van de gevel. Slagregens en gewone regenbuien zorgen er wel voor dat de gevel schoon is en in conditie blijft. Het enige wat je af en toe moet doen is in het najaar na het vallen van de bladeren de bladresten uit de goot verwijderen.
Welk soort beton is geschikt voor kelders?
Kelders zijn berucht vanwege het grote risico op lekkage. Er komt vaak veel druk op de keldermuren te staan, waardoor er gemakkelijk scheuren ontstaan. Een andere kwetsbare plek in de kelder is de grens tussen de muren en de vloer. Door een combinatie van vocht en een hoge druk op de muren kan daar gemakkelijk schade ontstaan. Uiteraard kan er gebruik worden gemaakt van gewapend beton, maar door het vocht is het risico op roestvorming dan heel groot. Om geen last te hebben van al die problemen kun je ervoor kiezen om je kelder te laten maken van vezelbeton.
Vezelbeton is een materiaal dat wordt gemaakt van beton, dat versterkt is met synthetische vezels, die als een honingraat door de betonnen constructie loopt. De vezels zijn extreem sterk, waardoor deze betonnen muren minder snel gaan scheuren. Het beton is minder gevoelig voor krimp en kan een hogere druk weerstaan dan conventionele betonnen muren. Daardoor is vezelbeton heel geschikt voor toepassing in kelders. Het materiaal kent ook wel wat beperkingen, want het is niet geschikt voor elk type belasting. Bij het bedenken van de constructie moet vooraf goed worden nagedacht over het leidingwerk in de kelder, want de benodigde sleuven moeten vooraf worden aangebracht.
Bij twijfel altijd vragen aan een specialist
De bouw is constant in ontwikkeling. Er worden voortdurend nieuwe producten bedacht. Als leek is het ondoenlijk om van al die ontwikkelingen op de hoogte te blijven. Wie een woning laat bouwen of een flinke renovatieklus laat uitvoeren wordt regelmatig met vragen geconfronteerd waar je eigenlijk geen antwoord op kunt geven. Schakel dan een onafhankelijk adviseur in. Aan zo’n advies zijn wel kosten verbonden, maar die wegen niet op tegen de schade die kan ontstaan als je op eigen initiatief een verkeerde beslissing neemt.