Vieze geurtjes: vijf vochtvragen en verbanden
Als eigenaar probeer je je woning zo goed mogelijk in conditie te houden. Vochtproblemen moeten zo snel mogelijk worden aangepakt, omdat die op termijn ernstige schade kunnen veroorzaken. Er zijn allerlei symptomen van vochtproblemen te onderkennen, maar de meeste woningeigenaren weten niet goed hoe ze die problemen moeten behandelen. Door ze niet op een juiste manier aan te pakken kan het gebeuren dat de vochtproblemen verergeren. In dit artikel geven we de beste en meest betrouwbare oplossingen voor vijf veelvoorkomende vochtproblemen. Meer informatie over Vochtbestrijding: oplossingen voor vochtproblemen
Vieze luchtjes in de kelder
Kelders zijn plekken in huis waar relatief vaak vochtproblemen de kop opsteken. De lucht kan er vochtig zijn en muf ruiken als gevolg van een aantal oorzaken. Ten eerste doordat er vocht van buiten door de muur binnen komt en verdampt. Dat gebeurt in vrijwel elke kelder en is een normaal verschijnsel. Ook in kelders met een goed waterafstotende constructie wordt vocht uit de omliggende grond verdampt. In dit geval is er geen sprake van echte vochtproblemen, maar van een gebrekkige ventilatie. Je kunt een kelder ventileren met behulp van één of meer ventilatieroosters. Als dat niet voldoende helpt om de muffe lucht weg te krijgen zijn meer drastische maatregelen nodig, bijvoorbeeld mechanische ventilatie.
Sommige woningeigenaren gaan er bij muffe lucht klakkeloos van uit dat er sprake is van opstijgend vocht. Ze laten, zonder hierover bij een deskundige advies in te winnen, de muren injecteren met een vochtwerend middel. Dat heeft geen enkele zin. Als er geen sprake is van opstijgend vocht zal dit niet helpen om de muffe lucht te verdrijven. Wie het risico niet wil lopen om zo’n kostbare reparatie onnodig uit te laten voeren kan daarom beter eerst een onderzoek naar de vochtproblemen laten uitvoeren. Tien tegen één dat ook een gespecialiseerd bedrijf bij muffe lucht zal adviseren om de kelder beter te ventileren.
Combinatie van spouwmuur- en binnenisolatie
Bij het streven naar een lagere energierekening denken veel woningeigenaren erover om isolerende maatregelen te nemen. Vanuit het idee ‘hoe meer, hoe beter’ worden soms verschillende soorten isolatie tegelijk toegepast. Met het oog op vochtproblemen moet je daar wel mee oppassen. Met een spouwmuurisolatie wordt bereikt dat het buitenblad van de spouw een lagere temperatuur heeft dan het binnenblad. Binnenkomende vochtige lucht wordt gebufferd in de warmere binnenspouwmuur en kan later weer verdampen. Tot zo ver geen probleem. Maar als je spouwmuurisolatie combineert met binnenisolatie koelt ook de binnenspouwmuur af. Als er dan vocht in terechtkomt kan dat niet zo gemakkelijk verdampen. Dat kan vochtproblemen veroorzaken.
Met name in oudere woningen mag je niet klakkeloos spouwmuurisolatie of binnenisolatie toepassen. Deze isolaties zorgen ervoor dat de buitenmuren geheel of gedeeltelijk een stuk minder warm worden. Want er bestaat een kans dat die muren er niet tegen kunnen dat ze worden geïsoleerd en koud komen te staan. Bij nieuwbouwwoningen speelt dit probleem niet. Zowel de gevelbekleding als de baksteen zijn berekend op lage temperaturen. Om oudere woningen met een gerust hart verantwoord te isoleren wordt geadviseerd om altijd eerst een bouwkundige de binnen- en de buitenspouwmuur te laten bekijken.
Wat ook een rol speelt bij het isoleren is of de gevel in het verleden ooit is geïmpregneerd om eventuele vochtproblemen tegen te gaan. Als dat zo is moet goed worden gecontroleerd of het middel waarmee is gewerkt nog wel actief is. Ook moet je er absoluut zeker van zijn dat er geen vochtproblemen zijn. Alleen dan is het verantwoord om binnenisolatie aan te brengen. Als je je woning van binnenuit isoleert bij onopgeloste vochtproblemen, dan zullen die gegarandeerd verergeren. Als de buitengevel is voorzien van een dampdichte afwerking, zoals een afwasbare verf, dan is binnenisolatie sowieso uit den boze.
De conclusie is dat het onder voorwaarden mogelijk is om spouwmuurisolatie en binnenisolatie beiden toe te passen, maar alleen als je er absoluut zeker van bent dat er geen vochtproblemen zijn en dat de muren daarvoor geschikt zijn. Als dat niet bekend is, is het van binnenuit isoleren van je woning in verband van de vochthuishouding beslist niet aan te raden. Vraag dan eerst advies aan een professional, zoals een bouwkundige of een architect.
Natte plekken op de keldermuur
Er zijn situaties bekend waarbij er na een regenbui ineens natte plekken op de keldermuren komen. Dit ondanks dat de kelder is gebouwd volgens alle geldende voorschriften om vochtproblemen te voorkomen. Aan de buitenzijde is een waterwerende laag beton aangebracht, de naden in de muren zijn waterdicht gemaakt en de naad tussen de vloer en de muren heeft een speciale waterwerende constructie. Als er alleen natte plekken op de muren komen na een hevige regenbui komt dat doordat het water via het plafond naar binnen sijpelt.
Deze vochtproblemen worden niet veroorzaakt door een fout in de kelderconstructie, maar door problemen met de afvoer van het regenwater. Bijvoorbeeld doordat er in de grond rondom de woning verzuimd is om een verharding aan te leggen. Dat kan worden verholpen met een drainagesysteem, waarmee het regenwater snel uit de grond rondom de woning wordt afgevoerd. Als woningeigenaar mag je er van uit gaan dat een aannemer zorg draagt voor een goede afwatering. Ook al treden deze problemen pas enkele jaren na de oplevering op, dan nog moet de aannemer dit kosteloos herstellen.
Een kast plaatsen tegen een muur met vochtproblemen
Als je vochtproblemen hebt waarbij de onderste tien centimeter van een muur vochtig is, is de verleiding groot om daar geen aandacht aan te besteden. Je kunt de vochtige rand camoufleren met vochtwerende verf of met loodpapier. Daarvan is bekend dat het vocht kan tegenhouden. Als er vervolgens een grote kast voor de muur wordt gezet heb je geen last meer van die vochtproblemen, is vaak de redenatie. Nou, echt niet. Vochtproblemen moet je altijd oplossen voordat je energie steekt in het verfraaien van de inrichting van je woning, want anders word je na verloop van tijd met hoge kosten geconfronteerd.
Als je een vochtige rand met vochtwerende verf behandelt zal die verf na korte tijd weer loslasten. Want op een vochtige muur is de hechting slecht. Loodpapier zorgt er inderdaad voor dat vocht niet meer zichtbaar is. Maar omdat de vochtproblemen niet worden aangepakt zal het vocht zich na verloop van tijd boven het loodpapier manifesteren. Als er een grote kast wordt geplaatst, die met schroeven aan de muur wordt bevestigd, is de kans groot dat de schroeven door het vocht in de muur gaan roesten. En als ze doorroesten heb je helemaal een probleem, want dan kan de kast omvallen.
Voorafgaand aan het verbeteren van de inrichting moeten eventuele vochtproblemen worden verholpen. Dat hoeft niet eens zo heel ingrijpend en duur te zijn. Daarna kost het enkele weken voordat de muur is opgedroogd. En dan kun je zo’n grote kast neerzetten. Daarmee wordt voorkomen dat er schimmel op de kast komt en dat je hem later alsnog moet verplaatsen om de vochtproblemen voorgoed te verhelpen.
Zoutplekken op de muren
Het ontstaan van zoutplekken op de muren wordt in verreweg de meeste gevallen veroorzaakt door vochtproblemen als gevolg van opstijgend vocht. Daar heb je mee te maken als de waterkering van je woning niet in orde is. Dan kan er grondwater uit de fundering in de muren terechtkomen. Grondwater bevat zouten en die worden door de capillaire werking van bakstenen meegenomen de muur in. Als de waterkering wordt hersteld behoren vochtproblemen door opstijgend vocht tot het verleden. Maar de zouten zitten nog steeds in de muren.
Zouten in de muren zijn te zien doordat er witte vlekken op de muren zitten. Op zich is dat niet zo erg. Wat erger is, is dat de zouten verhinderen dat er pleisterwerk of stuckwerk op de muren kan worden aangebracht. Als dat toch wordt geprobeerd zal de pleisterlaag binnen vrij korte tijd worden aangetast en afbrokkelen. Je kunt dat voorkomen. Breng daarvoor eerst een noppenfolie aan op de muur. Als op de folie stuckwerk of pleister wordt aangebracht komt het niet meer met het zout in aanraking en zal het niet meer worden aangetast. Dan heb je de problemen met zouten definitief opgelost.
Zoutplekken op de muren door opstijgend vocht vind je niet hoger dan een meter. Als er hoger op de muur, bijvoorbeeld op de bovenverdieping, zoutplekken ontstaan heeft dat een andere oorzaak. Misschien doordat een buitengevel vocht doorlaat, bijvoorbeeld omdat een vochtwerende laag niet meer goed werkt. Zo’n vochtwerende laag moet worden hersteld voordat de muur verder kan worden behandeld. Als het een binnenmuur betreft waar zoutplekken op zitten kan dat zijn veroorzaakt door roet uit een kachel, die daar wellicht ooit heeft gestaan. Zoutplekken door binnendringend vocht of door roet moeten op dezelfde manier worden aangepakt als zoutplekken door opstijgend vocht: dus door een folie aan te brengen voordat de muur opnieuw wordt gepleisterd.
Vochtproblemen? Altijd eerst de oorzaak wegnemen
Vochtproblemen zijn soms heel hardnekkig. Woningeigenaren hebben er vaal helemaal geen zin in om ingrijpende reparaties uit te laten voeren zolang dat niet absoluut noodzakelijk is. Dat is begrijpelijk, want met vrij simpele middelen zijn de symptomen van vochtproblemen goed te camoufleren. Maar een echte oplossing is dat niet. Want na korte of iets langere tijd keren de vochtproblemen terug, vaak in veel ernstige mate. Dan heeft herstel meer impact en zijn de kosten veel hoger. Het advies is daarom: los vochtproblemen meteen op.