Vier cruciale vragen over ramen
Een verbouwing of renovatie van je woning is een goede gelegenheid om nieuwe ramen te plaatsen of om bestaande ramen te vervangen door exemplaren die beter isoleren. Maar vooral doe-het-zelvers hebben daar veel vragen over. Dat betreft vragen over de constructie, zoals het voorkomen van het condenseren van vocht, en vragen over de bouwkundige eisen die aan ramen worden gesteld. Ook de mate waarin er geventileerd moet worden leidt vaak tot discussies. In dit artikel gaan we in op vier onderwerpen over ramen, waar regelmatig vragen over worden gesteld. Lees meer over Condensatie op ramen: wat is de oorzaak?
De noodzaak om via de ramen te ventileren
Sinds er steeds energiezuiniger wordt gebouwd heeft de discussie over ventileren via de ramen een enorme vlucht genomen. Met ventileren wordt verse, koude lucht de woning binnengelaten. Dat is goed voor de luchtkwaliteit maar slecht voor het energieverbruik. Als alternatief is er in veel woningen een ventilatiesysteem geplaatst. Daarmee wordt ook geventileerd. Vaak zonder energieverlies, omdat veel ventilatiesystemen zijn uitgerust met een zogeheten warmteterugwinning. Dat is een apparaat dat de warmte uit de uitgeblazen vuile lucht haalt en deze weer terugvoert de woning in. Desondanks zitten er in huizen met een ventilatiesysteem ook nog steeds roosters in de raamkozijnen. Is het verplicht om die te gebruiken?
Ventilatieroosters zitten niet voor niets in de raamkozijnen. Ze zijn zelfs onmisbaar voor een goede ventilatie. De meeste ventilatiesystemen doen namelijk niets anders dan de vuile lucht uit je woning blazen via een centraal afvoerkanaal. Dat betreft klasse C ventilatiesystemen zonderluchtaanvoer. De verse lucht komt naar binnen door de roosters boven de raamkozijnen. Door de lucht in de verschillende ruimtes in de woning af te zuigen en de roosters overal open te zetten krijgt de hele woning van verse lucht. Die roosters moet je dus niet dicht doen. Bij duurdere ventilatiesystemen zit wel een aanvoerkanaal en kunnen de roosters dicht blijven.
Bewoners hebben de nodige weerstand tegen ventileren met open roosters. Dat komt vooral doordat de werking van het ventilatiesysteem niet goed aan hen is uitgelegd. Zij denken ‘er is toch een ventilatiesysteem, waarom moet ik dan nog via de ramen ventileren?’ Het openen van de roosters kent bovendien nadelen. Veel roosters zijn niet afgeschermd tegen geluid. Daardoor is er – zeker op drukke plaatsen – geluidsoverlast als de roosters open staan. Soms is het ventilatiesysteem ook niet correct ingeregeld, met als gevolg dat er zo hard wordt afgezogen, dat de binnenkomende lucht via de roosters als tocht wordt ervaren.
De afmetingen van een dakraam
Bij oudere woningen is de leefruimte beperkt. Soms is het een oplossing om een vaste trap aan te leggen naar de zolderruimte, zodat daar een volwaardige leefruimte van kan worden gemaakt. Maar dan is er wel daglicht nodig via een dakraam. Doe-het-zelvers hebben veel vragen over de plaats en de afmetingen van die ramen. Maar daar zijn geen officiële normen voor. Architecten zorgen ervoor dat de bovenkant van een dakraam niet hoger zit dan 2 meter. Anders wordt het lastig om ze te bedienen. Voor het oppervlak gaan de meeste specialisten uit van de regel dat het raam ongeveer een tiende moet zijn van het vloeroppervlak.
Condensatie op de ramen
In oudere woningen condenseert er bij koud weer vaak water op de ramen. Als het buiten vriest kan het zelfs gebeuren dat er ijs ontstaat. Dat is voor velen onbegrijpelijk, want dat gebeurt niet alleen bij oud enkelglas, maar ook bij ramen met dubbelglas. Condens op de ramen is niet het gevolg van een bouwfout, maar omdat het oudere ramen zijn. Die zijn minder goed geïsoleerd dan nieuwere ramen. Bij moderne ramen is de isolerende luchtlaag effectiever. Bovendien hebben moderne ramen vaak meer dan twee lagen glas en ook dat verbetert de isolatie.
De ramen beslaan door het vocht in de woning. Bij oudere ramen, die veel kouder zijn dan moderne ramen, gebeurt dat heel snel. Het is een teken dat de lucht in de woning te vochtig is. Dat kan worden voorkomen door regelmatig te ventileren. De beste manier om dat te doen is meerdere keren per dag de ramen enkele minuten te openen. Dat is voldoende om de ruimtes goed te verluchten. Je kunt er ook voor kiezen om gedurende de hele dag roosters open te zetten. Maar daardoor kan een koude tocht ontstaan. De meest comfortabele manier om het vochtgehalte in je woning op een aangenaam niveau te houden is met een goed ventilatiesysteem. Dan heb je helemaal geen last meer van natte ramen.
Glasschade en de verzekering
Ook moderne en goed geïsoleerde ramen kunnen kapot gaan. Dat kan spontaan gebeuren; ineens zit er een grote scheur, meestal in het buitenste glas. Er zit niets anders op dan het hele raam te laten vervangen. In dit soort gevallen draai je als eigenaar meestal op voor de kosten. Want scheuren en barsten van geïsoleerd glas vallen niet onder de garantievoorwaarden. In sommige situaties is zo’n nieuw raam te verhalen op de verzekering, want glasbreuk wordt in veel gevallen gedekt door de brandverzekering. Je kunt dat zelf nakijken in je brandpolis.