Meer over het ventilatieplan

Het ventilatieplan is meer uitgebreid dan de meeste mensen weten. Sinds januari 2016 zijn bijvoorbeeld ook het ventilatievoorontwerp en het ventilatieprestatieverslag verplichte onderdelen. Dit geldt zowel voor nieuwbouwprojecten als voor energierenovaties met een stedenbouwkundige vergunning of melding. Met deze onderdelen in het ventilatieplan moet de kwaliteit van ventilatiesystemen nog verder verbeteren. Het is dan natuurlijk wel belangrijk om te weten wat er in de systemen moet worden opgenomen.

Het ventilatieplan

Een goed ventilatieplan geeft het ventilatiesysteem schematisch weer. Aan de hand van het plan is te bepalen wat het ventilatiedebiet per ruimte is. Daarnaast is te achterhalen hoe de onderdelen van het ventilatiesysteem onderling met elkaar verbonden zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om luchtkanalen, doorvoeren en verdeelpunten. Deze worden aan de hand van symbolen op het plan weergegeven.

De reden van het plan

Er is natuurlijk een reden voor het opstellen van het ventilatieplan. Dit ligt in het feit dat de systemen vaak flink complex kunnen zijn. Zelfs wanneer voor een eenvoudig systeem wordt gekozen, is er al veel nodig om het goed te ontwerpen. In dat opzicht is een goed voorontwerp dan ook een belangrijk hulpmiddel. Daarmee kan goed worden bepaald welke materialen in welke mate nodig zijn.

Het belangrijkste daarbij zijn de vereiste debieten. Aan de hand van het plan is onder meer het drukverlies te berekenen. Zoals ook de capaciteit van de ventilatiemotor te bepalen is. Ook andere zaken zijn op deze wijze te bepalen. Denk aan bijvoorbeeld de plaats van de benodigde geluidsdempers. Het is belangrijk om het plan zo gedetailleerd als mogelijk te maken vanaf het eerste moment. Dit zal de snelheid waarmee de installatie kan beginnen sterk ten goede komen.

Verplichting van het plan

Het voorontwerp en het prestatieverslag zijn tegenwoordig verplichte onderdelen. Dit is van kracht sinds 2016. Deze moeten worden bijgevoegd wanneer het om nieuwbouw gaat of wanneer energierenovaties met een stedenbouwkundige vergunning of melding worden gedaan. Bedenk wel dat het plan duidelijk moet zijn, maar niet af hoeft te zijn. Wijzigen mag tijdens het bouwen nog. Bij afronding van de bouw zal het inmeten plaatsvinden en wordt bekeken of alle eisen worden voldaan. Dit komt in het ventilatieprestatieverslag te staan.

Het voorontwerp en het prestatieverslag moeten worden opgesteld door de ventilatieverslaggever. Over het algemeen is dit de EPB-verslaggever, maar soms kan dit ook de installateur zijn. Alle gegevens worden opgenomen in de EPB-aangifte die wordt gedaan. Aan de hand van deze maatregelen moet de kwaliteit van de ventilatiesystemen verbeteren. Het ventilatieplan en het verslag moten ervoor zorgen dat iedereen aan dezelfde normen gaat voldoen in zulke projecten.

Wat moet erin staan?

In een goed opgesteld ventilatieplan is opgenomen wat de ligging van de luchtkanalen is. Ook is duidelijk af te lezen welk type kanalen het betreft. Zoals ook de ventilatiedebieten per ruimte zijn opgenomen. Dit kan op verschillende wijzen op een schematische manier in kaart worden gebracht. Denk aan het isometrisch plan, maar denk ook aan een grondplan.

Isometrisch plan

Wanneer de luchtkanalen in perspectief zijn weergegeven op een schematisch manier, dan wordt gesproken van een isometrisch plan. De weergave in perspectief zorgt ervoor dat globaal te zien is hoe het systeem is opgesteld. De manier waarop de leidingen lopen en welke materialen zijn gebruikt is hier ook uit af te leiden. Het belangrijkste voordeel van een isometrisch plan is dat de tekeningen vaak nagenoeg voldoende zijn. Er is nauwelijks verdere tekst en uitleg nodig.

Grondplan

Wanneer een grondplan wordt opgesteld, dan zal daarin geen gedetailleerde informatie te vinden zijn over de kanalen en andere materialen. Het is juist een exacte weergave van de locatie van ventielen en de kanalen. Deze worden als symbool en in een kleur weergegeven. Eigenlijk is dit het best te omschrijven als een plattegrond van het systeem.

De symbolen

Om het gemakkelijker te maken is het van belang dat bouwbedrijven dezelfde symbolen gebruiken:

Pijlen

De pijlen worden gebruikt om de richting van de luchtstroming in een kanaal aan te geven. Toevoer van verse lucht wordt met een grote pijl weergegeven en heeft een groene kleur. Vervuilde lucht die afgevoerd wordt krijgt ook een grote pijl, maar met een bruine kleur.

Geluidsdempers

Geluidsdempers worden op twee manieren aangegeven. Is de demper horizontaal geplaatst, dan krijgt het een rechthoek met schotten. Is de demper horizontaal geplaatst, dan tekent men twee cirkels met daartussen drie lijnen.

Doorboring

Een cirkel met een punt of kruis staat symbool voor een doorboring of een verticaal luchtkanaal. Aan de hand van de punt en het kruis is te bepalen in welke richting de lucht stroomt.

Bijschriften

Het is belangrijk om de hoeveelheid tekst zoveel als mogelijk te beperken. Dit maakt het overzichtelijker. Er zijn wel enkele zaken die wel vermeld moeten worden. Denk dan aan de afmeting en diameter van de kanalen. Ook de debieten moeten worden gemeld. Soms staan er ook enkele aanwijzingen op voor installatie.

Noodzakelijk voor balansventilatie

Wanneer een ventilatiesysteem D (balansventilatie) moet worden aangelegd, dan is een goed ontwerp noodzakelijk. Dit komt omdat dit systeem flink complex is en alles dus heel exact op elkaar moet passen. Wanneer dit niet goed gebeurt, dan zal het energiebesparende voordeel van dit systeem verloren gaan. Bovendien komt dit de balans die gezocht wordt niet ten goede. Omdat allerlei zaken afhankelijk zijn van dit samenspel, is de kwaliteit van het binnenklimaat hier sterk afhankelijk van. De plaatsing van de roosters, de afmetingen en de WTW-unit zijn allemaal opgenomen. Op die manier is te zorgen dat systeem D optimaal zal werken en goed rendement zal geven.